Communicaziun a las medias dals 7 zercladur 2021
Nagina participaziun activa da collavuraturas e collavuraturs dal chantun tar las cunvegnas da submissiun
Commembers da la Regenza e collavuraturas e collavuraturs da l'administraziun n'èn betg stads participads activamain a las cunvegnas da construcziun en il chantun Grischun. Quai mussa il segund rapport parzial ch'è vegnì preschentà oz da la CPI Cartel da construcziun. El mussa però er ch'i eran vegnidas supponidas cunvegnas en ils fatgs da cuvrida gia il cumenzament dals onns 2000. Plinavant n'han singulas collavuraturas e singuls collavuraturs da l'Uffizi da construcziun bassa betg mo supponì ch'i dettia cunvegnas da submissiun, mabain adina pli savens savì da talas. Schebain che A.Q. aveva infurmà l'october 2009 l'Uffizi da construcziun bassa, ha il chantun prendì mesiras pir suenter il cumenzament da las investigaziuns da la CUMCO l'onn 2012. L'ipotesa ch'è vegnida derasada en las medias suenter l'emprim rapport parzial, tenor la quala la Polizia chantunala ed auters posts sajan vegnids instrumentalisads da persunas involvidas en il cartel da construcziun, n'ha la CPI betg pudì confermar.
La CPI Cartel da construcziun n'ha chattà nagins indizis che commembers da la Regenza u collavuraturas e collavuraturs da l'administraziun chantunala eran involvids activamain en las cunvegnas da submissiun. Ed ella n'ha er betg chattà indizis ch'i fissan vegnids concedids avantatgs (p.ex. regals, invitaziuns, lavurs gratuitas) a collavuraturas e collavuraturs da l'administraziun ed a commembras e commembers da las autoritads, per proteger las cunvegnas da submissiun. Quai èn duas da las constataziuns principalas dal segund rapport parzial tar las cunvegnas da construcziun en il chantun Grischun, che la CPI ha preschentà oz.
Da l'evaluaziun dal material d'inquisiziun voluminus e da las interrogaziuns èsi però resultà che collavuraturas e collavuraturs da l'administraziun chantunala e ch'il schef da quella giada dal departament avevan supponì gia baud cunvegnas da submissiun en ils fatgs da cuvrida. Ultra da quai avevan collavuraturas e collavuraturs en il Departament da construcziun, traffic e selvicultura (DCTS, oz DIEM), numnadamain en l'Uffizi da construcziun bassa (UCB), supponì cunvegnas da submissiun gia avant l'onn 2009, tscherts savevan schizunt da questas cunvegnas.
Persunas directivas da l'Uffizi da construcziun bassa han violà obligaziuns da servetsch
Il pli tard suenter las deposiziuns dad A.Q. il cumenzament d'october 2009 envers il UCB èn stads avant maun indizis detagliads là davart cunvegnas da submissiun tranter ils impressaris da l'Engiadina Bassa. Ma pir suenter l'avertura da las investigaziuns da la CUMCO l'onn 2012 ha il chantun reagì adequatamain. Tenor l'opiniun da la CPI avessan però ils posts surordinads e las persunas surordinadas ed – en ina furma adequata – er las collavuraturas ed ils collavuraturs da l'administraziun chantunala ch'eran incumbensads cun las submissiuns, stuì vegnir infurmads resp. instruids gia l'onn 2009. La CPI giuditgescha questas omissiuns da differentas persunas directivas entaifer il UCB sco violaziuns da las obligaziuns da servetsch.
Il chantun ha facilità las cunvegnas da submissiun
Il rapport mussa però er che – en l'Engiadina Bassa – il chantun ha creà circumstanzas che han facilità a las interpresas da far cunvegnas da submissiun. Latiers tutgan en spezial las infurmaziuns activas a chaschun da radunanzas regiunalas da la Pro Engiadina Bassa e da las radunanzas d'atun da la secziun Engiadina Bassa/Val Müstair da la Societad grischuna dals impressaris constructurs. Questas infurmaziuns han eventualmain pussibilità als impressaris, da preparar ad ura lur cunvegnas.
Per la CPI èsi probabel che las cunvegnas da submissiun da l'industria da construcziun grischuna han chaschunà pretschs excessivs e ch'igl è resultà in donn finanzial d'ina dimensiun nunenconuschenta per il chantun pervia da las cunvegnas.
Contribuziun impurtanta dad A.Q. per la scuvrida e per la sensibilisaziun
Ina rolla impurtanta en connex cun l'investigaziun ha giugà A.Q. El è sta quel ch'è daventà activ l'onn 2009 cunter il cartel da construcziun. E pli tard – sco quai che la Cumissiun da gestiun (CdG) ha explitgà en sia proposta al Cussegl grond l'onn 2018 – è el stà participà «decisivamain al fatg che las proceduras èn vegnidas instradadas», cunquai ch'el «ha surdà indizis correspundents a la CUMCO». Pertutgant las acziuns da la polizia e pertutgant il cumportament d'ulteriurs posts involvids envers A.Q. renviescha la CPI a ses emprim rapport parzial dals 5 da november 2019. L'ipotesa ch'è vegnida derasada en las medias suenter l'emprim rapport parzial, tenor la quala la Polizia chantunala ed auters posts sajan vegnids instrumentalisads da persunas involvidas en il cartel da construcziun, n'ha la CPI betg pudì confermar. Independentamain da quests resultats concrets da l'investigaziun undrescha la CPI che A.Q. ha mess en moviment las differentas investigaziuns en connex cun il cartel da construcziun ed ha uschia prestà ina contribuziun impurtanta per scuvrir las cunvegnas da submissiun inadmissiblas e per sensibilisar per quest tema.
CPI fa propostas e recumandaziuns
Sin basa da las enconuschientschas obtegnidas en il rom da l'investigaziun giuditgescha la CPI en moda positiva il pachet da mesiras che la Regenza ha lantschà l'onn 2013 per constatar cunvegnas da submissiun. Ella renconuscha las stentas engaschadas da la Regenza d'elavurar quests fatgs e fa ina retscha da propostas e da recumandaziuns per l'avegnir. Quellas concernan indesch champs tematics e van d'ina meglra documentaziun da l'agir da l'administraziun sur in post da consultaziun per whistleblowers, scolaziuns e cumparegliaziuns dals pretschs fin al rinforzament da las cumpetenzas d'ina CPI. «Cun quest rapport terminain nus la lavur intensiva da trais onns ch'è vegnida fatga cun quità ed en moda cumplessiva», ha ditg il deputà Michael Pfäffli, che presidiescha la CPI Cartel da construcziun. «Nus sperain che nossas investigaziuns e ponderaziuns vegnian a promover noss chantun e che l'elavuraziun fundada gidia a recuperar la confidenza da la populaziun».
Per ulteriuras infurmaziuns
Michael Pfäffli, president da la CPI Cartel da construcziun, tel. 079 681 33 51
Davart la CPI Cartel da construcziun
Ils 13 zercladur 2018 ha il Cussegl grond dal chantun Grischun concludì unanimamain d'installar ina cumissiun parlamentara d'inquisiziun (CPI) per sclerir las cunvegnas da cartel en l'industria da construcziun grischuna colportadas ed il cumportament da differents posts envers il whistleblower A.Q. En l'emprim rapport parzial dals 5 da november 2019 èn stadas las acziuns da la polizia envers A.Q. en il center. En il segund rapport parzial dals 11 da matg 2021 è il focus vegnì mess sin las cunvegnas da construcziun.
La CPI vegn presidiada da Michael Pfäffli (PLD, San Murezzan). Vicepresidenta è Beatrice Baselgia-Brunner (PS, Domat). Ulteriurs commembers èn Thomas Gort (PPS, Küblis), Walter Grass (PBD, Urmagn) e Livio Zanetti (PCD, Landquart).
www.pukbaukartell.ch
Communicaziun a las medias dals 7 settember 2020
Jan Koch sa retira da la CPI Cartel da construcziun
Cunquai che Jan Koch (PPS, Cuira) lavura a partir dal cumenzament da l'onn proxim per il manaschi da puntanadas da la famiglia da sia partenaria, ha el declerà ch'el sa retiria da la CPI Cartel da construcziun.
Cun la brev dals 6 da settember 2020 ha Jan Koch (PPS, Cuira) declerà ch'el sa retiria a partir d'immediat da la Cumissiun parlamentara d'inquisiziun (CPI) Cartel da construcziun. «Il 1. da schaner 2021 surpigl jau ina plazza en il manaschi da famiglia da mia partenaria», ha declerà Koch. «Cunquai ch'i sa tracta d'in manaschi da l'industria secundara da construcziun, sun jau da l'avis ch'i na saja betg opportun da far part vinavant da la CPI. L'independenza da la CPI è ina premissa centrala e perquai vali d'evitar gia in'eventuala impressiun dad esser implitgà. Quai vuless jau impedir cun ma retrair a temp.»
A chaschun d'ina discussiun il glindesdi en damaun ha la CPI Cartel da construcziun prendì enconuschientscha ed acceptà la demissiun. Latiers ha ditg Michael Pfäffli, il president da la CPI: «La commembra ed ils commembers da la CPI Cartel da construcziun deploreschan fitg la demissiun da Jan Koch. Cun el avain nus collavurà dapi passa dus onns en moda intensiva e constructiva. Nus – la commembra ed ils commembers che restan en la cumissiun – essan dentant persvadids che la decisiun è buna. Nus engraziain a Jan Koch per il grond engaschament en la CPI Cartel da construcziun ed al giavischain tut il bun per ses futur professiunal.»
Sche e co ch'il sez vacant en la cumissiun vegn puspè occupà, decidan ils gremis responsabels.
La CPI Cartel da construcziun ha publitgà ils 26 da november 2019 il rapport parzial davart las acziuns da la polizia cunter il whistleblower dal cartel da construcziun A.Q. Actualmain sa fatschenta ella cun la segunda part da sia incumbensa. Là vegn examinada la rolla da commembers da la Regenza e da collavuraturs da l'administraziun en connex cun ils cartels da construcziun grischuns. Las interrogaziuns respectivas n'èn anc betg terminadas. Il sboz dal rapport cumpara previsiblamain durant l'emprima mesadad da l'onn 2021.
Per ulteriuras infurmaziuns
Michael Pfäffli, president da la CPI Cartel da construcziun, tel. 079 681 33 51
Davart la CPI Cartel da construcziun
Il Cussegl grond dal chantun Grischun ha concludì unanimamain ils 13 zercladur 2018 d'installar ina cumissiun parlamentara d'inquisiziun per sclerir las cunvegnas da cartel en l'industria da construcziun grischuna ed il cumportament da differents posts chantunals envers il whistleblower A.Q.
La CPI vegn presidiada da Michael Pfäffli (PLD, San Murezzan). Vicepresidenta è Beatrice Baselgia-Brunner (PS, Domat). Ulteriurs commembers èn Walter Grass (PBD, Urmagn) e Livio Zanetti (PCD, Landquart).
Communicaziun a las medias dals 26 november 2019
La CPI Cartel da construcziun ha preschentà ils resultats da las investigaziuns da las acziuns da la polizia cunter il whistleblower dal cartel da construcziun A.Q.
La cumissiun parlamentara d'inquisiziun (CPI) dal chantun Grischun ha publitgà ses rapport parzial davart las acziuns da la polizia cunter il whistleblower dal cartel da construcziun A.Q. En sias investigaziuns n'ha la cumissiun pudì constatar nagin connex cun il cartel da construcziun – percunter mancanzas en la chapientscha directiva sco er numerus sbagls formals tar la polizia chantunala dal Grischun. La CPI ha fatg ina retscha da propostas e da recumandaziuns.
Malgrà investigaziuns voluminusas n'ha la cumissiun parlamentara d'inquisiziun CPI Cartel da construcziun dal chantun Grischun betg pudì constatar che la polizia chantunala ed auters posts da servetsch, ch'èn stads involvids en las acziuns da la polizia cunter A.Q., sajan vegnids instrumentalisads tras collavuraturs d'interpresas che appartegnevan al cartel da construcziun en l'Engiadina bassa. Quai è in'enconuschientscha or dal rapport davart l'acziun da la polizia cunter A.Q. Quest rapport è vegnì preschentà oz da la CPI a Cuira.
Acziuns sproporziunadas da la polizia
La CPI ha investigà trais acziuns da la polizia dals onns 2016 e 2017 cunter A.Q. che vala sco whistleblower en il cartel da construcziun grischun. La CPI arriva al resultat ch'igl haja dà ina intervenziun illegala ed intervenziuns per part sproporziunadas en la libertad persunala dad A.Q. e da sia sora. Illegal èsi stà da liar A.Q. per il transport en la clinica, perquai ch'i mancava ina basa legala per quai. Per part sproporziunadas èn stadas las acziuns da la polizia, perquai ch'ellas sa basavan per gronda part sin la valitaziun d'in unic polizist e perquai che questas infurmaziuns n'èn betg vegnidas verifitgadas. La CPI attribuescha quai al fatg che la surveglianza necessaria e la responsabladad directiva n'èn betg vegnidas ademplidas suffizientamain. Plinavant ha la CPI chattà surprendentamain blers sbagls formals en quest cas: tranter auter n'èn acziuns betg vegnidas documentadas, e rapportaziuns èn vegnidas fatgas memia tard u manglusamain. En il decurs da l'investigaziun ha la polizia chantunala concedì ch'i saja vegnì lavurà manglusamain en quest connex e ch'i dettia in basegn da meglieraziun.
Critica er envers auters posts da servetsch
Critica ha la CPI er exprimì envers il medi che aveva ordinà il plazzament per motivs da provediment. Ord vista da la CPI n'era quel betg pli en cas da far in giudicament nunpartischant ed independent. El era numnadamain stà durant blers onns il medi da chasa dad A.Q. e da sia dunna, ed avant l'arrestaziun era el vegnì involvì da differents posts. La dumonda, sch'in auter medi nunpartischant avess decidì autramain en la medema situaziun, sto vegnir laschada averta.
Envers l'autoritad responsabla per la protecziun d'uffants e da creschids (APUC) crititgescha la CPI ch'i n'è mai vegnida averta ina procedura formala, cumbain ch'ina persuna da la APUC era vegnida involvida repetidamain.
La CPI ha fatg ina retscha da recumandaziuns
Sin basa da sias enconuschientschas ha la CPI fatg ina retscha da propostas e da
recumandaziuns tar ils suandants temas:
- documentaziun da l'agir da l'administraziun
- introducziun d'in management chantunal da smanatschas
- responsabladad directiva tar la polizia chantunala
- basegn da furmaziun supplementara
- sensibilisaziun en cas da problems en connex cun il dretg da recusaziun
- stgaffir ina basa legala en il context d'escortas per auters uffizis
Il cussegl grond dal chantun Grischun vegn a tractar ils 2 da december 2019 il rapport parzial davart las acziuns da la polizia.
La CPI Cartel da construcziun sa fatschenta vinavant cun la segunda part da sia incumbensa. Là vegn examinada la rolla da commembers da la regenza e da collavuraturs da l'administraziun en connex cun il cartel da construcziun.
Per ulteriuras infurmaziuns
Beatrice Baselgia-Brunner, vicepresidenta da la CPI Cartel da construcziun, 078 602 18 56
Davart la CPI Cartel da construcziun
Ils 13 da zercladur 2018 ha il cussegl grond dal chantun Grischun decidì unanimamain d'installar ina cumissiun parlamentara d'inquisiziun per laschar investigar las renfatschas envers differentas autoritads e differents posts da servetsch en connex cun las cunvegnas da submissiun en la branscha da construcziun sco er las acziuns da la polizia ed il cumportament d'ulteriurs posts envers A.Q.
Da la CPI fan part Michael Pfäffli (PLD, San Murezzan, president), Beatrice Baselgia-Brunner (PS, Domat, vicepresidenta), Walter Grass (PBD, Urmagn), Jan Koch (PPS, Igis) e Livio Zanetti (PCD, Landquart). En il decurs da l'investigaziun da las acziuns da la polizia ha il president da la CPI Michael Pfäffli prendì recusaziun.
Communicaziun a las medias dals 24 zercladur 2019
In onn CPI: il rapport parzial stat curt avant sia finiziun
La cumissiun parlamentara d'inquisiziun (CPI) davart il cartel da construcziun è dapi in onn vi da la lavur. Las inquisiziuns en connex cun l'acziun da la polizia
cunter A.Q. èn terminadas. Parallelamain a quai vegn examinada la rolla da commembers da la regenza e da collavuraturs da l'administraziun en connex cun il cartel da construcziun.
Avant in onn ha la CPI Cartel da construcziun cumenzà cun sia lavur: Ils 22 da zercladur 2018 ha gì lieu l'emprima sesida. Dapi lura è la CPI sa radunada en passa
40 ulteriuras sesidas ed ha fatg gia var 80 uras d'interrogaziun. Quai en spezial tar in dals dus puncts centrals da sia incumbensa: l'inquisiziun en connex cun l'acziun da la polizia cunter
A.Q.
Tar quest tema èn las interrogaziuns e las autras acziuns d'inquisiziun terminadas en il fratemp. Durant la stad vegn redigì il rapport parzial. Suenter pon las
persunas involvidas prender posiziun davart il rapport d'inquisiziun per pudair defender lur interess en il rom da l'uschenumnada attenziun giuridica. Il rapport parzial duai vegnir suttamess al
cussegl grond en la sessiun da december 2019.
Parallelamain a quai sa fatschenta la CPI cun il segund punct central da sia incumbensa: la dumonda, sche commembers da la regenza u collavuraturs da
l'administraziun han surpiglià lur responsabladad en connex cun las proceduras da submissiun en ils fatgs da construcziun e sch'il controlling e la surveglianza interna han lavurà
correctamain.
Tgi che ha infurmaziuns che pudessan esser impurtantas per la lavur da la CPI è vinavant supplitgà da s'annunziar tar la CPI via la pagina d'internet
www.pukbaukartell.ch. Impurtant: L'urden d'organisaziun e da procedura prevesa che infurmantas ed infurmants pon vegnir protegids tras confidenzialitad (anonimisaziun).
Persuna da contact:
Michael Pfäffli, president da la CPI Cartel da construcziun, tel. 079 681 33 51
Davart la CPI Cartel da construcziun
Il cussegl grond dal chantun Grischun ha concludì unanimamain ils 13 zercladur 2018 d'installar ina cumissiun parlamentara d'inquisiziun per sclerir las cunvegnas
da cartel en l'industria da construcziun grischuna ed il cumportament da differentas varts envers A.Q.
La CPI vegn presidiada da Michael Pfäffli (PLD, San Murezzan). Vicepresidenta è Beatrice Baselgia-Brunner (PS, Domat). Ils ulteriurs commembers èn Walter Grass
(PBD, Urmein), Jan Koch (PPS, Igis) e Livio Zanetti (PCD, Landquart).
Communicaziun a las medias dals 21 d'avust 2018
La CPI cartel da construcziun cumenza sia lavur
La CPI cartel da construcziun ha nizzegià la stad per s'organisar: ella ha tschernì in secretariat ed elavurà il reglament d'organisaziun e da procedura. La pagina-web www.pukbaukartell.ch serva a l'infurmaziun transparenta – porscha dentant era pussaivladads da contact per persunas che pon far indicaziuns.
La cumissiun parlamentara d'inquisiziun CPI cartel da construcziun, che sa cumpona da tschintg persunas, ha prendì las ultimas emnas pliras decisiuns impurtantas: cun il biro d'advocatura turitgais Rudin Cantieni Rechtsanwälte AG ha ella tschernì in secretariat da cumissiun che garantescha l'independenza e che po sustegnair la CPI a moda cumpetenta grazia a sia gronda experientscha en inquisiziuns. La cumissiun ha ultra da quai dà a sasezza in reglament d'organisaziun e da procedura che observa la decisiun dal parlament, la legislaziun dal chantun Grischun e las reglas legalas generalas. La CPI ha gia dumandà las actas davart l'inquisiziun e fixà per l'october ils emprims termins d'interrogaziun.
Cun la pagina-web www.pukbaukartell.ch vul la CPI crear transparenza e pussaivladads da contact. Perquai èn ils documents centrals e las infurmaziuns impurtantas vegnids publitgads sin la pagina-web e vegnan cumplettads cuntinuadamain en il decurs da la lavur. La pagina-web porscha dentant era diversas pussaivladads da contact – persunas che pon far indicaziuns che pon esser relevantas per la lavur da la CPI, èn envidadas da s'annunziar tar la CPI. Impurtant: il reglament d'organisaziun e da procedura prevesa che las persunas che fan indicaziuns pon vegnir protegidas tras confidenzialitad (anonimisaziun).
Per ulteriuras infurmaziuns
Michael Pfäffli, president da la CPI cartel da construcziun, tel. 079 681 33 51
Davart la CPI cartel da construcziun
Il Cussegl grond dal chantun Grischun ha decis unanimamain ils 13 da zercladur 2018 d'incaricar ina cumissiun parlamentara d'inquisiziun per sclerir las cunvegnas da cartel colportadas en la branscha da construcziun grischuna ed il cumportament da differents uffizis visavi il whistleblower A.Q.
La CPI vegn presidiada da Michael Pfäffli (PLD, San Murezzan), Beatrice Baselgia-Brunner (PS, Domat) è la vicepresidenta. Ulteriurs commembers èn Walter Grass (PBD,
Urmein), Jan Koch (PPS, Igis) e Livio Zanetti (PCD, Landquart).